ΕΙΔΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΩΝ ΤΑΞΙΔΕΙΩΝ(τουριστικα πακέτα -εισιτήρια ακτοπλοϊκά -αεροπορικά)
Ερώτηση:
Κύριοι σας παρακαλώ εάν έχετε την δυνατότητα να μου εξηγήσετε τον τρόπο παρακολούθησης- εγγραφών σε βιβλία β κατηγορίας εσόδων- εξόδων σχετικά με το πιο πάνω θέμα καθώς και την συμπλήρωση των κωδικών της περιοδικής και εκκαθαριστικής δήλωσης φπα .Εάν υπάρχει η δυνατότητα με κάποια παραδείγματα.
Απάντηση
Τα πρακτορεία ταξιδίων όσων αφορούν τον ΦΠΑ Ν. 2859/2000 εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 43 Ειδικό καθεστώς πρακτορείων ταξιδιών
1.Οι επιχειρήσεις πρακτορείων ταξιδιών, με τις οποίες εξομοιώνονται και οι οργανωτές τουριστικών περιηγήσεων που ενεργούν στο όνομα τους έναντι των ταξιδιωτών, υπάγονται στο ειδικό καθεστώς υπολογισμού του φόρου που προβλέπουν οι διατάξεις του άρθρου αυτού, εφόσον και κατά το μέρος που για την πραγματοποίηση του ταξιδιού ή της περιήγησης χρησιμοποιούν προς άμεση εξυπηρέτηση των ταξιδιωτών παραδόσεις αγαθών ή παροχές υπηρεσιών που παρέχονται από άλλους υποκείμενους στο φόρο.
2.Οι πράξεις που γίνονται για την πραγματοποίηση του ταξιδιού ή της περιήγησης θεωρούνται ως ενιαία παροχή υπηρεσίας του πρακτορείου προς τον ταξιδιώτη.
Η παροχή αυτή φορολογείται στην Ελλάδα, εφόσον η έδρα της οικονομικής δραστηριότητας του πρακτορείου ή η μόνιμη εγκατάσταση του, από την οποία αυτό ενεργεί για την πραγματοποίηση του ταξιδιού, βρίσκονται στην Ελλάδα και μόνο κατά το μέρος που αναλογεί σε υπηρεσίες που το πρακτορείο αναθέτει σε άλλους υποκείμενους στο φόρο και οι οποίες πραγματοποιούνται από τους τελευταίους στο εσωτερικό της χώρας ή εντός της Κοινότητας.
Αντίθετα δεν υπάγεται στις διατάξεις του παρόντος άρθρου , το μέρος των παρεχομένων υπηρεσιών από το πρακτορείο ταξιδιών που αναλογεί στις πράξεις τις οποίες αυτό αναθέτει σε άλλους υποκείμενους στο φόρο και οι οποίες πραγματοποιούνται από τους τελευταίους εκτός της Κοινότητας. Για τις υπηρεσίες αυτές, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της περίπτωσης στ της παραγράφου 1 του άρθρου 24.
3.Ως φορολογητέα αξία λαμβάνεται η μεικτή αμοιβή του πρακτορείου που προκύπτει μετά την αφαίρεση από το συνολικό ποσό που καταβάλλεται από τον πελάτη (χωρίς να συνυπολογίζεται ο φόρος) του κόστους με το οποίο επιβαρύνεται το πρακτορείο από την παράδοση αγαθών και παροχή υπηρεσιών, (μαζί με το φόρο) που γίνονται σ’αυτό από άλλους υποκείμενους στο φόρο για άμεση εξυπηρέτηση του ταξιδιώτη.
Στα τιμολόγια παροχής υπηρεσιών που αφορούν τις πράξεις για τις οποίες η φορολογητέα αξία προσδιορίζεται κατά τις διατάξεις του προηγούμενου εδαφίου, ο φόρος δύναται να ενσωματώνεται στην τιμή.
4.Τα ποσά του φόρου μετά οποία επιβαρύνεται το πρακτορείο από άλλους υποκείμενους στο φόρο για τις πράξεις που προβλέπουν οι διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 δεν εκπίπτονται ούτε επιστρέφονται.
5.Οι διατάξεις του άρθρου αυτού δεν εφαρμόζονται στις αμοιβές των πρακτορείων ταξιδιών, οι οποίες προέρχονται από υπηρεσίες που αυτά παρέχουναποκλειστικά, ως μεσολαβητές με προμήθεια, καθώς επίσης και από υπηρεσίες μεταφοράς, οι οποίες παρέχονται με μεταφορικά μέσα που εκμεταλλεύεται το ίδιο το πρακτορείο.
6.Με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονται με πρόταση του Υπουργού Οικονομικών, μπορεί να ορίζεται άλλος τρόπος προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας για την οποία προβλέπουν οι διατάξεις της παραγράφου 3.
7.Με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών μπορεί να επιβάλλεται στα πρακτορεία η υποχρέωση να τηρούν ειδικά βιβλία, λογαριασμούς ή στοιχεία για την παρακολούθηση των πράξεων που ενεργούν.
Επομένως με βάση τα παραπάνω όσον αφορά τα τουριστικά πακέτα του πρακτορείου θα πρέπει να υπολογιστεί ο ΦΠΑ στη μεικτή τιμή (ή φορολογητέα αξία) με βάση το άρθρο 43 παρ. 3.Σας παραθέτουμε το ακόλουθο παράδειγμα
Πακέτο ταξιδιού στο εσωτερικό της χώρας ή σε χώρα ΕΕ
Συνολικό κόστος πακέτου 1.000,00 € πχ έξοδα μεταφοράς,ξενοδοχεία,διάφορες υπηρεσίες σε Ελλάδα ή εξωτερικό εντός ΕΕ
Έσοδα από πελάτη(κόστος ταξιδιού για πελάτη) 2.000,00 €
Μεικτή αμοιβή (με ΦΠΑ) 1.000,00 €
Υπολογισμός ΦΠΑ (23%)
Καθαρή αξία 1000/1,23=813
ΦΠΑ 187
Μεικτή αμοιβή 1000
Στην περιοδική ΦΠΑ συμπληρώνονται οι κωδικοί 303: 1000€
333 187€
Οι μικτές αμοιβές προς Τρίτες Χώρες απαλλάσσονται από το Φ.Π.Α. σύμφωνα με την ΠΟΛ. 1221/29.8.95.
Παραδείγματα από την ΠΟΛ 1221/95
“α) Κριτήριο της υπαγωγής ή μη στο Φ.Π.Α., της μικτής αμοιβής ενός πρακτορείου ταξιδιών και των εξομοιουμένων με αυτά επιχειρήσεων τουριστικών περιηγήσεων, αποτελεί ο τόπος όπου πραγματοποιούνται οι πράξεις που αφορούν την αμοιβή αυτή.
Παράδειγμα : Πρακτορείο ταξιδιών εγκατεστημένο στην Ελλάδα εισπράττει από τον ταξιδιώτη – πελάτη του, για ένα ταξίδι πακέτο, π.χ. «Γύρος της Ελβετίας με πούλμαν», 100.000 δρχ. Το πρακτορείο καταβάλλει σε πρακτορείο ταξιδιών του Βελγίου 80.000 δρχ. για την εξυπηρέτηση του πελάτη του.
Στην περίπτωση αυτή, η μικτή αμοιβή του πρακτορείου δρχ. 20.000 (100.000 – 80.000) απαλλάσσεται από τον Φ.Π.Α, γιατί αφορά πράξη που πραγματοποιήθηκε εκτός Κοινότητας.
(Στην περιοδική ΦΠΑ συμπληρώνεται ο κωδικός 309 Ενδοκ.παραδ. εξαγωγέ& λοιπές εκροές απαλ/νες με δικαίωμα έκπτωσης: 20.000 δραχ. )
β) Η απαλλαγή από Φ.Π.Α, της μικτής αμοιβής, εγκατεστημένου στην Ελλάδα πρακτορείου ταξιδιών, ισχύει και στην περίπτωση που το πρακτορείο παρέχει την ενιαία υπηρεσία, «πακέτο», σε άλλο πρακτορείο και όχι απευθείας στον πελάτη – ταξιδιώτη εφόσον το «πακέτο» αυτό πραγματοποιείται αποκλειστικά σε τρίτες χώρες.
Παράδειγμα : Πρακτορείο Α, εγκατεστημένο στην Ελλάδα διοργανώνει ταξίδι στην Αμερική έναντι δρχ. 500.000 κατ΄ άτομο. Μία θέση έναντι του ποσού αυτού αγοράζει το πρακτορείο Β για να την προσφέρει στον πελάτη του Χ, στην τιμή των 600.000 δρχ.
Το κόστος με το οποίο επιβαρύνεται το πρακτορείο Α για την πραγματοποίηση του ταξιδιού αυτού, είναι 430.000 δρχ. κατ΄ άτομο.
Στο παράδειγμα αυτό υπάρχουν δύο ξεχωριστές περιπτώσεις παροχής ενιαίας υπηρεσίας, δηλαδή, δύο «πακέτα». Και στις δύο αυτές περιπτώσεις η αμοιβή των πρακτορείων δεν υπόκειται σε Φ.Π.Α., σύμφωνα μ το τρίτο εδάφιο της παρ. 2, του άρθ. 35.
Επομένως, τόσο η αμοιβή του πρακτορείου Α, που είναι δρχ. 70.000 (500.000 – 430.000), όσο και του πρακτορείου Β, που είναι 100.000 δρχ. (600.000 – 500.000), δεν εμπεριέχει Φ.Π.Α.
γ) Η έννοια του όρου «… υποκείμενοι στο φόρο…», που αναφέρεται στην παρ. 2, του άρθ. 35, λαμβάνεται, όπως αυτή προσδιορίζεται με την παράγραφο 1, του άρθ. 3, του Ν. 1642/1986.
Έτσι, αναφερόμενοι στο παράδειγμα της παραπάνω περίπτωσης α), η αμοιβή του πρακτορείου έχει την ίδια φορολογική μεταχείριση, δηλαδή, απαλλάσσεται από τον ΦΠΑ, και στην περίπτωση που αυτό αναθέτει την εξυπηρέτηση του πελάτη του σε Ελβετικό πρακτορείο ταξιδιών αντί του Βελγικού.
5. Είναι σαφές ότι, με την εφαρμογή της νέας διάταξης, δεν δημιουργείται κανένα πρόβλημα στον τρόπο προσδιορισμού της φορολογητέας αξίας της ενιαίας υπηρεσίας (πακέτου), που παρέχει το πρακτορείο, όταν το «πακέτο» πραγματοποιείται, εξ ολοκλήρου εντός ή εκτός της Κοινότητας”.
Για περαιτέρω πληροφορίες και παραδείγματα σας παραπέμπουμε στην ΠΟΛ 1221/1995 .
Προσοχή. Σύμφωνα με την παρ.4 του άρθρου 43
4.Τα ποσά του φόρου μετά οποία επιβαρύνεται το πρακτορείο από άλλους υποκείμενους στο φόρο για τις πράξεις που προβλέπουν οι διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 δεν εκπίπτονται ούτε επιστρέφονται.
Επομένως τα γραφεία ταξιδίων δεν μπορούν να εκπέσουν το ΦΠΑ για τις οι δαπάνες που πραγματοποιούν και . με τις οποίες έχουν επιβαρυνθεί γιατί αποτελούν Κόστος του Ταξιδιού – Πακέτου και είναι:
Οι δαπάνες αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν έξοδα ξενοδοχείου, εστιατορίου κ.α από παραστατικά που εκδίδονται από τρίτους και αμοιβές άλλων Πρακτορείων που μεσολάβησαν για τη παροχή κάποιων υπηρεσιών.
Καταχώρηση σε Βιβλίο Εσόδων -Εξόδων
Κατά την γνώμη μας όσον αφορά την καταχώρηση στο Βιβλίο Εσόδων – Εξόδων κάθε τουριστικό πακέτο καταχωρείται ξεχωριστά με τίτλο το πχ Πακέτο ¨Γύρος Ιταλίας-Αυστρίας κτλ.” όπου καταχωρούνται τα έξοδα του κάθε πακέτου χωριστά ,μαζί με το Φ.Π.Α. και σε ξεχωριστή στήλη τα Έσοδα ανά Πακέτο μαζί με Φ.Π.Α. ενώ η μικτή αμοιβή και το αντίστοιχο Φ.Π.Α δεν εμφανίζεται σε καμία στήλη του Βιβλίου Εσόδων – Εξόδων. Η μικτή αμοιβή και το ΦΠΑ υπολογίζονται εξωλογιστικά με τον τρόπο που σας αναφέραμε στα παραδείγματα παραπάνω.
Εισιτήρια αεροπορικά
“4. Ακαθάριστα έσοδα του πράκτορα από την πώληση αεροπορικών εισιτηρίων, για την εφαρμογή των διατάξεων του Κ.Β.Σ. είναι η προμήθεια και οι τυχόν λοιπές πρόσθετες παροχές που χορηγούνται σ’ αυτόν από τις αεροπορικές εταιρίες, καθώς και η διαφορά της τιμής αγοράς από την τιμή πώλησης, όταν τα εισιτήρια αγοράζονται από τις αεροπορικές εταιρίες σε καθαρές τιμές”.(ΠΟΛ.1102/16.3.1993 )
Και στα αεροπορικά εισιτήρια υπάρχει ο διαχωρισμός σε έσοδα με ΦΠΑ(απο πώληση στο εσωτερικό ή χώρα ΕΕ) και άνευ ΦΠΑ ( από πώληση στο εξωτερικό)
Βιβλίο εσόδων εξόδων όσον αφορά τα έσοδα κατα τη γνώμη μας καταχωρούμε ως εξής:
Έσοδα
1.Δημιουργούμε 2 στήλες με τα έσοδα για λογ/μο τρίτων που θα καταχωρούνται οι ΑΠΕ (απόδειξη πώλησης εισιτηρίου) και τα ΠΠΕ (Παραστατικό Πίστωσης Εισιτηρίου» δηλαδή ένα παραστατικό που επιτρέπει στον κάτοχό του να ζητήσει την έκδοση εισιτηρίων του Μεταφορέα, στην αξία που αναφέρεται στο ίδιο το παραστατικό) ανάλογα εάν είναι εσωτερικού η εξωτερικού
2.Δημιουργούμε 2 στήλες για τις προμήθειες και μια για το ΦΠΑ τους
Έξοδα
Δημιουργούμε . 2 στήλες που θα καταχωρείται η εκκαθάριση του BSP και οι ΑΠΕ από τα γραφεία που αγοράζονται τα αεροπορικά εισιτήρια.
Σύμφωνα με την ΠΟΛ 1102/93
“5. Οι πράκτορες υποχρεούνται να διατηρούν και να διαφυλάσσουν, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 (παραγρ. 2) του Κ.Β.Σ., και για όσο χρόνο ορίζεται από αυτές, τις μηνιαίες εκκαθαρίσεις που τους εκδίδει ο οργανισμός ΙΑΤΑ – BSP Ελλάδας.
6. Οι εισπράξεις και οι πληρωμές που πραγματοποιούνται για λογαριασμό των αεροπορικών εταιριών παρακολουθούνται στα βιβλία των πρακτόρων, τουριστικών και ταξιδιωτικών γραφείων. Οι διαφορές, θετικές ή αρνητικές, που προκύπτουν από την παρακολούθηση και τακτοποίηση των δοσοληψιών αυτών μεταφέρονται στα αποτελέσματα της χρήσεως του πράκτορα, ταξιδιωτικού και τουριστικού γραφείου.
7. Όταν η πώληση των εισιτηρίων από τις αεροπορικές εταιρίες στους πράκτορες γίνεται σε καθαρές τιμές, ο οργανισμός ΙΑΤΑ – BSP Ελλάδας υποχρεούται να εμφανίζει στις μηνιαίες εκκαθαρίσεις που εκδίδει, κατά αεροπορική εταιρία και πράκτορα, εκτός από την αναγραφόμενη τιμή, και την καθαρή τιμή των εισιτηρίων. Η υποχρέωση αυτή επιβάλλεται από 1ης Ιανουαρίου 1994, ώστε να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος για την ανάλογη τροποποίηση και προσαρμογή των μηχανογραφικών προγραμμάτων του BSP Ελλάδας.
8. Οι αεροπορικές εταιρίες υποχρεούνται να εκδίδουν πιστωτικό τιμολόγιο κατά πράκτορα, σύμφωνα με τις διατάξεις της παργρ. 13 του άρθρου 12 του Κ.Β.Σ., είτε κατά το μήνα έκδοσης είτε κατά το μήνα χρησιμοποίησης των εισιτηρίων, για τη χορηγούμενη έκπτωση από τις αναγραφόμενες σ’ αυτά τιμές, όπως αυτές αναγράφονται στη μηνιαία εκκαθάριση του οργανισμού (ΙΑΤΑ) BSP Ελλάδας, καθώς και για τη διαφορά που προκύπτει μεταξύ αναγραφόμενης και καθαρής τιμής, όταν τα εισιτήρια πωλούνται στους πράκτορες σε καθαρές τιμές από τις αεροπορικές εταιρίες. Στο πιστωτικό τιμολόγιο αναγράφεται το συνολικό μηνιαίο ποσό της έκπτωσης ή τη διαφοράς τιμής.
Επίσης, οι αεροπορικές εταιρίες υποχρεούνται να υποβάλλουν κάθε χρόνο συγκεντρωτικές καταστάσεις, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 20 του Κ.Β.Σ., για τα πιο πάνω εκδιδόμενα απ’ αυτές πιστωτικά τιμολόγια.”
Προσοχή για περισσότερες πληροφορίες η ΠΟΛ 1102/1993 έχει συμπληρωθεί με τις ΠΟΛ.1096/7.7.2008 (έκδοση ηλεκτρονικών αεροπορικών εισιτηρίων και τρόπος διαφύλαξης αυτών) και 1020988/135/0015/14.7.2008 “ Έκδοση φορολογικών στοιχείων για τις υπηρεσίες έκδοσης αεροπορικών εισιτηρίων (service fees)”
Τα ποσά των εσόδων- εξόδων θα πρέπει να είναι ίσα η τυχόν διαφορά θετική ή αρνητική θα είναι κέρδος η ζημία από την πώληση εισιτηρίων.
Όσον αφορά την περιοδική δήλωση ΦΠΑ για τα έσοδα από τουριστικά πακέτα συμπληρώνονται οι κωδικοί
303,333,309
Εκκαθαριστική ΦΠΑ
Λόγω της αντικειμενικής δυσκολίας στον τρόπο διαχωρισμού της μικτής αμοιβής που εμπεριέχει ΦΠΑ, γιατί αναλογεί σε πράξεις που γίνονται εντός της Κοινότητας και της μικτής αμοιβής που απαλλάσσεται από ΦΠΑ, γιατί αναλογεί σε πράξεις που γίνονται εκτός της Κοινότητας τυχόν διαφορές που προκύπτουν σε σχέση με τον φόρο που οφείλεται θα διακανονισθούν με την εκκαθαριστική δήλωση ΦΠΑ.
Επειδή στο νέο έντυπο της εκκαθαριστικής δήλωσης Φ.Π.Α δεν υπάρχει ο Πίνακας ΣΤ΄ (κωδ. 351-359), που υπήρχε στις εκκαθαριστικές δηλώσεις Φ.Π.Α. έκδοσης 2007 και προηγουμένων ετών και αναφέρονταν στο ειδικό καθεστώς των πρακτορείων ταξιδίων
Σε περίπτωση που απαιτείται η συμπλήρωσή του, θα πρέπει ο Πίνακας να συνταχθεί σε ξεχωριστό έντυπο, με την ίδια ανάλυση του πίνακα που υπήρχε στο παλαιότερο έντυπο της εκκαθαριστικής. και να συνυποβληθεί με την εκκαθαριστική δήλωση του έτους 2010.
Ο πίνακας αυτός συμπληρώνεται από τις επιχειρήσεις που πραγματοποιούν πράξεις που φορολογούνται με το ειδικό καθεστώς του άρθρου 43 (πρακτορεία ταξιδίων).
Οδηγίες των διατάξεων και του τρόπου υπολογισμού απόδοσης του φόρου έχουν δοθεί με την υπ’ αριθμ. 1098639/4519/1378/ΠΟΛ. 1221/29.8.95 Εγκύκλιο. Σύμφωνα με την εγκύκλιο αυτή, στο τέλος της χρήσης, με την εκκαθαριστική δήλωση, θα γίνεται τακτοποίηση του φόρου που απέδωσαν τα πρακτορεία ταξιδίων καθώς και οριστικοποίηση των ποσοστών που έχουν χρησιμοποιηθεί επί των μικτών πακέτων.
Διευκρινίζεται ότι, η απεικόνιση των πακέτων θα γίνει συγκεντρωτικά για κάθε κατηγορία, δηλαδή ανάλογα με τον τόπο που αυτά πραγματοποιήθηκαν (εντός Ε.Ε., εκτός Ε.Ε. ή Μικτά δηλαδή εντός και εκτός Ε.Ε.).
Στην εκκαθαριστική Δήλωση θα πρέπει να συμπληρωθούν οι κωδικοί από 101-603 στη στήλη 1 πίνακας Γ και οι κωδικοί 131-633 καθώς επίσης και οι κωδικοί 612,614,615. Ειδικά για τα πρακτορεία ταξιδίων συμπληρώνεται και ο κωδικός 666 στο οποίο πρεπει να γραφτεί στ) Το κόστος των πακέτων των πρακτορείων ταξιδίων, την τιμή αγοράς προκειμένου για μεταπωλητές του άρθρου 45 και την αξία προς απόδοση στον εντολέα προκειμένου για διοργανωτές δημοπρασίας του άρθρου 46.
Οι υπόλοιποι κωδικοί στην εκκαθαριστική δήλωση συμπληρώνονται κανονικά